Dessertwijn - populair en delicaat
De geschiedenis van de zoete wijn begint diep in de oudheid. Een Cypriotische rozijnenwijn genaamd Passum was een van de meest populaire dranken in zijn tijd. Zelfs in de middeleeuwse adellijke en heersende huizen werd zoete wijn beschouwd als een delicate luxe. De grote ontdekkingsreizen aan het begin van de moderne tijd hebben ook bijgedragen aan de verspreiding van deze wijnen - als duurzame voorzieningen voor de lange zeereizen, portwijn, sherry, Sauternes en Vin Santo beleefden hun triomfantelijke optocht.
Zoete wijn - hoog restsuikergehalte en hoog gewicht aan most
Volgens de wijnwetgeving van de EU worden wijnen met een restsuikergehalte van ten minste 45 g/l als zoet beschouwd; voor mousserende wijn bedraagt deze waarde ten minste 50 g/l. Voor sommige variëteiten ligt het suikergehalte aanzienlijk hoger dan deze limieten, voor Tokaj Eszencia - een Hongaarse dessertwijn - bereikt het een waarde van meer dan 450 g/l. Voorwaarde voor de productie van zoete wijnen is een hoog mostgewicht of een overeenkomstige suikerconcentratie in de bessen. Ze worden bijvoorbeeld geperst uit hoogrijpe of edele rotte druiven. Zeer hoogwaardige zoete wijnspecialiteiten zijn onder andere strowijnen zoals de Italiaanse Recioto of lokale Trockenbeerenauslesen, die ook tot de internationale topwijnen behoren. Voor kwaliteits- en Prädikat-wijnen van deze klasse mag na de gisting geen suiker worden toegevoegd.
Zoete wijnen - natuurlijk zoet of versterkt
Zoete wijnen worden soms op de markt gebracht als van nature zoete wijnen zonder enige kunstmatige ingreep in het gistingsproces, zoals bijvoorbeeld Beerenauslesen en Trockenbeerenauslesen, Strohwein of Eiswein. Andere versies - zoals Madeira, Malaga, Port of Sherry - worden versterkt, waardoor hun alcoholgehalte stijgt maar het gistingsproces ook voortijdig wordt beëindigd.